İtalya: Performansına dair olumlu yorumlara rağmen ekonomi ivme kazanamıyor

İstihdam ve kamu maliyesine dair son dönemdeki olumlu göstergelere rağmen, İtalya ekonomisi ivme kazanmakta zorlanıyor. Görünürdeki iyileşmenin arkasında ise, durgun verimlilik ve kalıcı yapısal zorluklarla engellenen kırılgan bir büyüme var.

Durgun büyüme, pandemi sonrası toparlanmayı yavaşlatıyor

2025’in ikinci çeyreğinde İtalya’nın GSYH’si, bir önceki çeyreğe göre %0,1 gerileyerek son iki yılın ilk daralmasını yaşadı. Bu durum, büyümenin kırılganlığını teyit ediyor (ülke, 2008 krizi öncesi GSYH seviyesine ancak 2024 sonunda ulaşabilmişti).

Daralmanın başlıca nedeni, başlıca ticaret ortaklarının zayıf performansı ve jeopolitik belirsizliklerin yol açtığı dış talep düşüşü. Mal ihracatı, ABD’nin yeni gümrük vergilerini öngören geçici bir artışın ardından ikinci çeyrekte %2,2 oranında geriledi. Aynı dönemde hane halkı tüketimi de toparlanamayan satın alma gücü ve düşük güven nedeniyle zayıf seyrini sürdürüyor; enflasyonun istikrar kazanmasına rağmen bu baskılar devam ediyor.

Resmi büyüt

Resmi küçült

^{(Excel verileri ektedir.)}

Yatırım: tek parlak nokta

Avrupa Birliği’nin NGEU (Next Generation EU) planı kapsamında sağlanan fonlarla desteklenen yatırımlar, büyümenin ana itici gücü olmaya devam ediyor. İtalya, mutlak rakamlarla en büyük faydalanıcı konumunda; bugüne kadar kendisine tahsis edilen toplam kaynağın %63’ü olan 122 milyar €’yu aldı (AB ortalaması: %49).

Dijital dönüşüm, yeşil geçiş ve sosyal uyum gibi uzun vadeli stratejik alanlara yönlendirilen bu kaynakların kalıcı çarpan etkisi yaratması bekleniyor.

İstihdam:ilerleme yanıltıcı olabilir

İşsizlik oranı %6 ile tarihi düşük seviyelerde, istihdam oranı ise %62,8. Ancak bu rakamlar daha karmaşık bir gerçeği gizliyor: İş yaratımı düşük verimlilik sektörlerinde (inşaat, perakende, turizm) yoğunlaşıyor ve büyük ölçüde 50 yaş üzerindeki kesime fayda sağlıyor.

Sonuç olarak, kişi başına verimlilik düşüyor ve bu da durgun büyüme kısır döngüsünü derinleştiriyor.

Kamu maliyesi: kırılgan bir iyileşme

Mali disiplin ve 2020’de Conte hükümeti tarafından başlatılan ve 2024’te kademeli olarak azaltılan “Süperbonus” programı sayesinde kamu açığı yarı yarıya azalarak GSYH’nin %3,4’üne geriledi. Bu gelişme piyasaları rahatlattı ve devlet borçlanma faizlerini düşürdü.

Ancak borç seviyesi yüksek kalmaya devam ediyor ve mali hareket alanı sınırlı; özellikle de potansiyel büyümenin zayıf seyrettiği göz önünde bulundurulduğunda.

Laurine Pividal, Coface Güney Avrupa Ekonomisti

^{[1] 2020’de Conte hükümeti tarafından başlatılan Süperbonus, enerji verimli konut tadilatları için %110 oranında cömert vergi teşvikleri sunuyordu.}