Küresel ekonomi, 2025’in ilk yarısında yaşanan ticaret gerilimlerine rağmen dayanıklılığını korudu. Ancak önümüzdeki çeyreklerde bu dalgalanmaların uzun vadeli etkilerinin yayılması bekleniyor. Coface Risk Raporu Ekim 2025 sayısı, küresel ekonomik görünümü değerlendiriyor; politik ve sosyal risklerdeki artışa ve Körfez ekonomilerinin stratejik dönüşümüne odaklanıyor.
Bu kapsamda Coface, ülke risk değerlendirmelerinde 5 değişiklik (4 iyileştirme dâhil) ve sektör değerlendirmelerinde 16 değişiklik (9 iyileştirme dâhil) gerçekleştirdi. Ayrıntılı sonuçlara İş Riski Kontrol Paneli üzerinden ulaşabilirsiniz.
Öne Çıkan Trendler
- Küresel büyüme tahmini: 2025 için %2,6, 2026 için %2,4
- İflas oranı: 2025’in ilk yarısında gelişmiş ekonomilerde %4 artış
- Coface Politik ve Sosyal Risk Endeksi: %41,1 (pandemi öncesine göre +2,8 puan)
- Körfez ekonomileri: GSYH’nin %70’i artık petrol dışı sektörlerden
Yeni Gümrük Vergilerinin Etkisine Ekonomiler direnç gösteriyor
Yaz aylarında art arda gelen ticaret anlaşmaları ve ABD’nin gümrük tarifelerinde kademeli artışa rağmen küresel ekonomi şaşırtıcı bir direnç gösterdi. Ortalama ABD gümrük vergisi oranı %18’e gerilerken (Kurtuluş Günü sonrası %36’dan), bu oran yine de Biden dönemindeki %2,5 seviyesinin oldukça üzerinde kaldı.
Şirketler, bu değişikliklere önceden hazırlık yaparak üretim ve tedarik zincirlerini yeniden yapılandırdı. ABD ekonomisi, yapay zekâ yatırımlarındaki artışın da katkısıyla büyümeye devam etti. Ancak istihdam, faaliyet ve enflasyon göstergelerinde ilk olumsuz sinyallerin görülmesi, bu gümrük politikalarının makroekonomiye olası etkilerinin başladığını gösteriyor.
Coface, küresel büyümenin 2025’te %2,6, 2026’da %2,4 olacağını öngörüyor. ABD ekonomisi, güçlü iç talep sayesinde beklenenden daha iyi bir performans sergilerken; Çin’de yavaşlama sürüyor ve Euro Bölgesi’nde büyüme, Almanya’daki sınırlı toparlanmaya rağmen zayıf kalacak.
Emtia fiyatlarındaki düşüş (enerji ve gıda) küresel enflasyonu düşük tutarken, ABD enflasyonunun 2025 sonu veya 2026 başında %4 civarında olacağı tahmin ediliyor. Merkez bankaları cephesinde ise Fed, eylül ayında faiz indirim döngüsüne yeniden başladı; ECB ise mevduat faizini %2’de sabitleyerek, ekonomik aktivitede keskin bir bozulma olmazsa mevcut seviyeyi koruyacak gibi görünüyor.
Bölgesel olarak Hindistan yılın ilk yarısında %7,6 büyüme kaydederken, Polonya %3,4 ile istikrarlı büyümesini sürdürdü. Afrika ekonomilerinde ise 2025 için %4,1 büyüme öngörülüyor. Ancak jeopolitik gerilimlerin tırmanması ve mali sıkılaşma politikalarının etkileri belirsizlik yaratmaya devam ediyor.
İflaslarda Artış: Avrupa ve Asya Ön Planda
2025 yılında şirket iflasları artış trendini sürdürdü. Gelişmiş ekonomilerde genel iflas endeksi 2024’e göre %4 yükselirken, bu oran Avrupa’da %11 ve Asya-Pasifik’te %12 olarak kaydedildi. Kuzey Amerika ise genel olarak istikrarlı kaldı.
Faiz oranlarındaki düşüş ve krediye erişimin kolaylaşması 2026’da bir miktar rahatlama sağlayabilir; ancak mevcut artış trendi, yüksek maliyetlerle mücadele eden ve zayıf talep ortamında faaliyet gösteren şirketlerin kırılganlığını açıkça ortaya koyuyor.
Politik ve Sosyal Riskler: Yeni Normal
Coface Politik ve Sosyal Risk Endeksi, %41,1 ile tarihi bir zirveye ulaştı ve pandemi dönemini aşarak politik riskleri küresel ekonominin yapısal bir parametresi haline getirdi.
Veriler, Afrika’da (Burkina Faso, Nijer), Pakistan ve Lübnan’da iç gerginliklerin yoğunlaştığını, ABD’de ise kurumsal zayıflık ve popülizmin yükselmesiyle riskin en hızlı arttığını gösteriyor. Avrupa’da Fransa, modern tarihinde benzeri görülmemiş bir politik kriz ile karşı karşıya. Bu ortam, şirketlerin daha dikkatli, esnek ve senaryo bazlı stratejiler geliştirmesini zorunlu kılıyor.
Petrol Sonrası Dönem: Körfez Ekonomileri Gücünü Yeniden Tanımlıyor
Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ülkeleri, hızlanan ekonomik çeşitlenme sayesinde dünyanın en dinamik bölgelerinden biri olmayı sürdürüyor. 2024 sonunda petrol dışı sektörlerin GSYH içindeki payı %70’e ulaşırken, bölgesel büyümenin 2025’te %3,8, 2026’da %4 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Suudi Arabistan’ın Vision 2030 programı ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin güçlü iç talep ve kamu yatırımlarıyla desteklenen stratejileri, Körfez ekonomilerini ileri taşıyor. 2024’te BAE’ye 46 milyar dolar, Suudi Arabistan’a ise 32 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım (FDI) girişi kaydedildi.
Bununla birlikte, hidrokarbon bağımlılığı ve petrol fiyatlarında uzun süreli bir düşüş senaryosu, kamu bütçelerini zayıflatabilir ve bazı büyük projelerin tamamlanmasını geciktirebilir.
Coface’ın kapsamlı analiz ve ülke raporunu indirmek için: Coface Risk Raporu (.pdf file)
1 Foreign Direct Investment
