Ahşap, Amerika Birleşik Devletleri’nde özel gümrük vergilerine tabi ürünler listesine eklendi. Bu yeni önlemler, ithalatçıların ve üreticilerin tedarik stratejilerini ve fiyatlandırma dinamiklerini yeniden şekillendirebilir. Bu durum işletmeniz için ne anlama geliyor?
29 Eylül’de duyurulan karar kapsamında, hem tomruk hem de kereste formundaki yumuşak ahşap (softwood lumber) ürünlere %10; mutfak, banyo ve döşemeli ahşap mobilyalar dâhil bazı ahşap mobilya ürünlerine ise %25 gümrük vergisi uygulanmaya başlandı. Mutfak ve banyo mobilyalarına yönelik vergiler 1 Ocak 2026 itibarıyla artırılacak.
Ahşap: Gözetim Altında Stratejik Bir Ürün
ABD ile ticaret anlaşması bulunan Avrupa Birliği, Birleşik Krallık ve Japonya gibi ülkeler bu önlemlerden aynı şekilde etkilenmiyor. Bu ülkeler için uygulanan oran, yeni sektörel vergi oranı ile anlaşma kapsamında belirlenen orandan düşük olanı şeklinde hesaplanıyor. Örneğin, ABD’nin ham ahşap ve kereste ithalatının %16’sını, ahşap mobilya ithalatının ise %8’ini oluşturan Avrupa Birliği, bu ürünlerde en fazla %15 vergi oranından yararlanıyor.
Meksika ve Kanada ise CAFTA kapsamındaki serbest ticaret anlaşmaları sayesinde belirli ihracat kalemlerinde gümrük vergisinden muaf tutuluyor.
İlaç, çelik ve diğer sektör odaklı ürünlerde olduğu gibi, ABD yönetimi ithalata yüksek oranda bağımlı olunan softwood lumber ürünlerine de özel önem veriyor. 2024 yılında ABD, yumuşak ahşap ihracatının dört katı kadar ithalat gerçekleştirdi. Ayrıca bu tür ahşap, sivil ve askeri inşaatlarda yoğun olarak kullanıldığından stratejik bir kaynak olarak değerlendiriliyor.
Bu durum yeni değil. Softwood lumber, 1980’lerden bu yana Washington ile Ottawa arasında süregelen ticari anlaşmazlıkların merkezinde yer alıyor. ABD, Kanada’daki ormancılık şirketlerine verilen düşük kesim haklarının rekabeti bozduğunu savunuyor. Bu anlaşmazlık sonucunda Kanada menşeli ürünlere uygulanan damping karşıtı ve telafi vergileri, 2024 yazında %14,4’ten %35,2’ye çıkarıldı.
Hedefli Gümrük Vergilerinin Ticaret Üzerindeki Etkisi Sınırlı
Bu vergi önlemlerinin, hedef alınan ülke fark etmeksizin, ABD’nin yumuşak ahşap arzını önemli ölçüde etkilemesi beklenmiyor. ABD’li üreticilerin ithalat yerine yerel kerestecilere yönelmesi düşük olasılık taşıyor, çünkü yerli üretim maliyeti hâlâ üç kat daha yüksek.
ABD’nin ham ahşap ve kereste ithalatının %70’inden fazlasını sağlayan Kanada, bu yeni vergilerden doğrudan etkilenecek ülkelerin başında geliyor. %10’luk yeni vergi, mevcut damping karşıtı ve telafi vergilerine ekleniyor. Ancak etkinin sınırlı kalması bekleniyor: Kanada’nın ahşap ihracatının önemli bir bölümü CUSMA (USMCA) kapsamında 2026’ya kadar bu vergilerden muaf.
Ayrıca Kanada menşeli ürünler fiyat avantajını koruyor: 2024’te ABD pazarındaki ithalat fiyatı, AB menşeli ürünlere kıyasla %50 daha düşüktü. Bu nedenle yeni vergiler Kanada’nın rekabet gücünü ortadan kaldırmaya yetmeyecek.
Buna karşın, Vietnam ve Meksika menşeli işlenmiş ahşap mobilyalar, yüksek katma değerli ürün oldukları için CUSMA kriterlerini karşılamakta zorlanıyor ve yeni gümrük vergilerinden daha fazla etkilenmesi bekleniyor.
Fiyatlarda Artış Bekleniyor, Ancak Yerel Üretim Hâlâ Zayıf
Bu gümrük vergilerinin, zayıf seyreden ABD kereste üretimini canlandırması olası görünmüyor. Sektör, 2019’daki %6,5’lik düşüşten sonra toparlanmakta zorlanıyor ve 2024 itibarıyla üretim endeksi hâlâ 2018 seviyesinin %5,6 altında.
Ancak yeni tarife uygulamaları, ABD pazarında fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı yaratabilir. İhracatçılar bu maliyet artışını absorbe etmezse, fiyat farkı üreticilere, aracı imalatçılara, toptancılara, perakendecilere ve nihayetinde ABD’li tüketicilere yansıyacaktır.
Daha Fazla Bilgi İçin:
EUDR hakkında bilmeniz gereken her şey (AB’nin, orman riski taşıyan ürünlerle bağlantılı şirketler için zorunlu özen yükümlülüğü getiren düzenlemesi) için podcast'imizi dinleyin!
EUDR: A game changer for businesses and global trade
Harcanan zaman 00:00
Toplam süre 10:54
Coface Ahşap Sektörü Risk Değerlendirmesi ile uzman içgörülere ulaşın!
