Çin’in küresel hazır giyim sektöründeki hâkimiyeti, artan maliyetler, düzenleyici kısıtlamalar ve kârlılığı düşük uzmanlaşma nedeniyle zayıflıyor. Donald Trump’ın Beyaz Saray’a geri dönüşü ve onun agresif ticaret politikası, tedarik zincirlerinin çeşitlenme sürecini hızlandırabilir. Coface, küresel giyim üretiminde önümüzdeki dönemde daha fazla rol üstlenecek ülkeleri belirliyor.
Üç temel eğilim
- Çin zemin kaybediyor: Küresel giyim ihracatındaki payı 2010’da %54 iken 2023’te %41’e geriledi.
- Güney ve Güneydoğu Asya yükseliyor: Bangladeş, Kamboçya, Pakistan, Vietnam ve Hindistan, tek tip gümrük tarifesi uygulanması durumunda en avantajlı ülkeler arasında.
- Avrupa da kazanıyor: Karşılıklı gümrük tarifesi senaryosunda Arnavutluk, Gürcistan ve diğer bazı Avrupa ülkeleri görece daha rekabetçi hale geliyor.
Ticaretin serbestleşmesi ve Çin’in ihracat gücü
1995–2005 arasında tekstil kotalarının kademeli olarak kaldırılması ve Çin’in 2001’de Dünya Ticaret Örgütü’ne girişi, ülkenin giyim ve ayakkabı ihracatını 1995–2010 arasında 4,8 kat artırdı (dünya genelinde bu oran sadece 1,4 kattı).
Ancak bu atılım sadece ticaretin serbestleşmesiyle açıklanamaz. Çin aynı zamanda geniş nüfusunu, düşük işgücü maliyetlerini (bir giysinin nihai maliyetinin %20–30’u), doğal ve kimyasal tekstil lifi kaynaklarını ve siyasi istikrarı da avantaja çevirdi.
Küresel rekabet: Çin modelinin sınırları
Çin hâlâ dünyanın en büyük giyim ihracatçısı konumunda olsa da, bu hâkimiyet giderek zayıflıyor. Küresel ihracattaki payı 2010’da %54 iken 2023’te %41’e düştü.
Bu düşüşün temel nedeni, Çin’in Batılı markalar için taşeron üretime dayalı bir ekonomik modeli benimsemesi. Ancak bu üretim faaliyetleri, değer zincirinin en düşük kârlı halkaları arasında yer alıyor. Çinli üreticiler, küresel firma sayısının %19’unu oluştursalar da, 2020–2024 arasında sektör kârlarının sadece %10’unu elde ettiler.
Rekabet gücündeki bu aşınma, maaşlardaki sürekli artışla daha da belirginleşti (2010’dan bu yana yıllık ortalama +%6). 2000 yılında bir Amerikalı işçi, Çinli bir işçiden 18 kat fazla kazanırken, 2023’te bu fark 4,6 kata indi. Buna çevresel regülasyonlar gibi yeni düzenlemeler de eklendiğinde, üretim maliyetleri artıyor. Tüm bu göstergeler, Çin modelinin artık sınırlarına geldiğine işaret ediyor.
Grafik verisi ektedir.
Tek tip gümrük tarifesi senaryosu: Güney Asya fırsat kolluyor
Donald Trump’ın dönüşü, tekstil tedarik zincirlerinin Çin’den uzaklaştırılmasını hızlandırabilir. Coface, düşük maliyetli iş gücü bulunabilirliği, yerleşik giyim sektörü ve iş yapma kolaylığına dayalı bir ülke çekiciliği endeksi geliştirdi.
İlk senaryoda, ABD’nin tüm ticaret ortaklarına %10’luk tek tip gümrük vergisi uyguladığı, ancak Çin’in daha ağır şekilde cezalandırıldığı bir ortam varsayılıyor1. Bu durumda pazar payı elde etme açısından en avantajlı ülkeler Bangladeş, Kamboçya, Pakistan ve Vietnam. 6. sırada yer alan Hindistan da geniş iç pazarının gelişiminden faydalanabilir. Son olarak, Covid sonrası yeniden yerelleşme süreci Avrupa’da Arnavutluk ve Gürcistan gibi ülkelere, ABD pazarı içinse El Salvador’a avantaj sağlayabilir.
Karşılıklı gümrük tarifesi senaryosu: Avrupalılar daha donanımlı
İkinci senaryoda, ABD yönetimi Nisan ayında duyurduğu ve sonrasında askıya aldığı karşılıklı önlemlere uygun şekilde farklılaştırılmış gümrük tarifeleri uygular. Bu durumda Coface endeksi, gümrük tarifelerinin Bangladeş’in rekabet avantajını silmeye yetmeyeceğini gösteriyor. Yüksek orana (%37) rağmen, ABD pazarına düşük bağımlılığı ve Avrupa Birliği ile güçlü bağları nedeniyle etkisi sınırlı kalır.
Tersine, Vietnam, Lesotho ve Ürdün gibi ülkeler daha fazla rekabet gücü kaybedebilir. Avrupa ülkeleri ise daha düşük tarifeler ve ABD’ye daha az bağımlılıktan kaynaklanan görece bir avantaj elde eder — Elbette Donald Trump’ın Mayıs sonunda tehdit ettiği şekilde %50’lik ani bir artış yaşanmadığı sürece.
"Küresel Giyim Tedariğinde Yeniden Yapılanma” raporunu şimdi indirin
"
(.pdf 3,04 Mb)
