COFACE RAPORU ORTA VE DOĞU AVRUPA’DA BÜYÜME ORANLARININ DÜZENSİZ GERÇEKLEŞTİĞİNİ ORTAYA KOYUYOR
Uluslararası alacak sigortası şirketi Coface tarafından yayınlanan son Panorama raporuna göre, Euro bölgesindeki ekonomik kriz sebebiyle Orta ve Doğu Avrupa (CEE) bölgesindeki ülkelerin çoğunda GSYH artışında yavaşlama, iflas oranlarında artış ve yüksek işsizlik oranları görülüyor. Bununla birlikte, şirket bölgedeki görünümün tekdüze olmadığını vurguluyor, kişi başına düşen GSYH Ukrayna’da 3.000 €’un biraz altında iken, Slovenya’da 17.000 €’nun üzerindedir. Coface, Batı Avrupa’daki toparlanmanın özellikle Slovakya gibi daha açık ülkeler üzerinde olumlu bir etki yaratacağı konusunda iyimser olduğunu belirtiyor.
Panorama raporu Coface’ın Avrupa ve Orta Avrupa bölgesindeki en büyük 500 şirket ile ilgili yıllık çalışmasının beşincisini de içeriyor. Çalışmada CEE bölgesinin öncü şirketleri 2012 cirolarına göre sıralanıyor ve temsil ettikleri sektörler ve ülkeler için olumlu göstergelere sahip olup olmadıklarını tespit etmek amacıyla performansları analiz ediliyor. Genel olarak, ilk 500 şirketin toplam cirosu % 5 oranında artarak 628 milyar €’yu aşmıştır, ancak kâr marjlarının daralması ile birlikte bu şirketlerin kârları %32 gibi yüksek bir oranda düşerek 20 milyar € olarak gerçekleşmiştir.
Coface’in en büyük 500 şirket sıralamasında en sık görülen petrol ve gaz şirketleri 65 şirket ile sıralamaya girdi. Bu şirketler 162 milyar €’luk bir ciro üretmelerine rağmen genel net kârları yüzde 34,6 oranında azaldı. 51 şirket ile ikinci sırada yer alan enerji tedarikçileri yaklaşık 76 milyar €’luk bir ciro bildirdiler, ancak bunların net kârları da % 32 oranında azaldı. Yaklaşık 35 milyar €’luk cirosu ile üçüncü sırada yer alan otomotiv şirketlerinin net kârlarında yaklaşık % 7’lik bir düşüş gerçekleşti. İlk 500 şirket arasında en fazla ciro artışı otomobil distribütörleri (% +41) ile gıda sanayii ve toptan satış şirketleri (% +14) tarafından bildirildi. Aşağı yönlü eğilim gösteren sektörler arasında inşaat (ciro artışı yüzde -9 ve net zarar 207 milyon €), elektronik (2011 yılına göre ciro artışı % -6 ve net kardaki azalma % 31) ve çelik (ciro artışı %-5 ve net zarar 623 milyon €) sektörleri yer aldı.
Coface’ın Panorama raporu Orta ve Doğu Avrupa bölgesinde yer alan 12 ülkeye ilişkin ekonomik tahminler de içeriyor. Coface Baş Ekonomisti Yves Zlotowski rapor ile ilgili olarak şunları söyledi: “Genel olarak, bölgedeki yüksek işsizlik oranları hanehalkı tüketimini sınırladı ve kamu borçları mali sıkılaştırma önlemlerinin alınmasına yol açtı. Bu durum ekonomik faaliyetleri kısıtlamaya devam edecektir. Yükselen piyasalardaki GSYH artış oranı % 5 iken, bölgede sadece %1,2 olarak gerçekleşti. Ancak bölge genelinde tekdüze bir görünüm söz konusu değil: Ukrayna ve Slovenya gibi bazı ülkeler ciddi ölçüde etkilenirken, Estonya ve Letonya gibi Baltık ülkeleri özellikle ana ihracat pazarları nispeten iyi durumda olduğu için dayanıklı göründüler”.
Coface Orta Avrupa Bölge Yöneticisi Katarzyna Kompowska ise şunları ekledi: “Yükselen Avrupa’daki gelişmeleri izlemeye ve müşterilerimize iş fırsatları hakkında bilgi vermeye devam edeceğiz. Bazı ülkelerdeki mevcut zorluklara rağmen, Orta ve Doğu Avrupa bölgesinin, Avrupa’daki ekonomik ilerleme için umut vaat eden bir bölge olmaya devam etmektedir.”
Rapor Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri için oldukça farklılık gösteren bir görünüm ortaya koymaktadır:
Letonya 1 Ocak 2014 tarihinde Euro bölgesine katılacak
Avrupa Merkez Bankası’nın Euro bölgesine kabul edilmesini tavsiye etmesi ile birlikte, Letonya son zamanlarda manşetlerden inmeyen bir ülke oldu. Ülkenin ekonomik görünümü olumludur. Ülkenin Merkez Bankası Başkanına göre önümüzdeki yıl enflasyonun 0,2-0,3 puan artması bekleniyor. GSYH artış oranında da bir iyileşme yaşanıyor; 2008-2009 yıllarında GSYH’nın yüzde 20 oranında azalmasının ardından, 2011-2012 döneminde Letonya Avrupa’daki en yüksek büyüme oranını yakalayan ülke oldu. İşsizlik oranında da önemli bir düşüş gerçekleşti: 2010 yılında %20’nin üzerinde iken, 2013 yılında % 13’e indi.
Polonya İngiltere’nin en büyük ticaret ortaklarından birisi olan ülkede yavaş ve istikrarlı bir toparlanma yaşanıyor
En Büyük 500 şirket arasındaki şirketlerin %34’ü Polonya şirketleridir ve toplam ciroları 234 milyar €’yu bulmaktadır. 2011 yılında tüm AB ülkeleri içinde en güçlü büyüme performansını kaydettikten sonra, Polonya ekonomisi 2012 yılında keskin bir şekilde yavaşladı ve yatırımlarda azalma yaşandı. Avrupa’daki keskin yavaşlama ve kamu açığının azaltılması amacıyla hükümet tarafından alınan bir dizi önlem ekonomiyi etkiledi. Polonya, ihracatının % 25’ini gerçekleştirdiği Almanya’ya ağır bir şekilde bağımlıdır.
Sırbistan AB müzakerelerindeki ilerleme diğer Balkan Devletlerinin ilgisini çekiyor
Balkanlardaki en büyük ekonomi olan ve şu anda Coface tarafından “C” veya “yüksek riskli” olarak derecelendirilen Sırbistan 2014 yılının başlarında AB ile üyelik görüşmelerine başlayacaktır (komşuları arasında Karadağ ve Makedonya AB tarafından aday ülke olarak kabul edilirken, Kosova, Bosna ve Arnavutluk gibi diğer Balkan ülkeleri AB üyeliği için başvuruda bulunmuştur). Sırbistan’ın ana ticaret ortağı olan AB’deki ekonomik durum ülke ekonomisini sınırlamıştır ve 2012 yılında tahmin edilenden daha keskin bir resesyon sonrasında 2013 yılında toparlanması beklenmesine rağmen, hükümetin %2’lik büyüme hedefinin yakalanamayacağı görünmektedir. Büyümenin dayanağını NIS petrol şirketinin modernize edilen rafinerisindeki üretim ve ihracat artışı ile madencilik sektörü oluşturacak ve kamu altyapı yatırımlarının sürdürülmesi büyümeyi destekleyecektir.
Ülke ve sektör profilleri Coface tarafından yapılan Orta ve Doğu Avrupa’daki en büyük 500 şirket çalışmasının bir parçasını oluşturmaktadır. Raporun tam metnini okumak için, burayı tıklayınız.
"Orta ve Doğu Avrupa’daki En Büyük 500 Şirket " çalışması şu ülkeleri kapsamaktadır: Bulgaristan, Estonya, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Polonya, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Çek Cumhuriyeti, Ukrayna ve Macaristan. Orta ve Doğu Avrupa bölgesindeki En Büyük 500 Şirket (≥ 120 milyon €’luk ciro) belirlenirken, bankalar, sigorta şirketleri, kiralama şirketleri ve aracılık şirketleri gibi finansal hizmet sağlayıcılar değerlendirme dışı bırakılmıştır. Coface’ın Orta ve Doğu Avrupa’daki En Büyük 500 Şirket sıralamasında, gelirlere ek olarak net kâr ve çalışan sayısı gibi başka kilit kurumsal göstergeler de dikkate alınmaktadır.